To się czyta

[Czartogromski]

PF 125p bardzo trudny do narysowania/namalowania jest. Tutaj poległ na tym temacie Wróblewski
,
ale o ile pamiętam nawet Rosińskiemu zdarzyło się sknocić.

[uzytkownik_konta]

Jak byłem mały, bardzo często próbowałem rysować i 125p, i 126p, i stąd wiem, że one mają w sobie coś takiego, że wystarczy drobne odstępstwo od proporcji, aby wyglądał jakoś nie tak

Co powiedziawszy, to jest abominacyjne i dziwię się, że i twórca, i wydawca, uznali to za satysfakcjonujący rysunek na okładkę. Z kształtu już bardziej mu 132 wyszedł, ale i tak źle.

[Achim]

Fiat 125 p był moim pierwszym samochodem, jeździłem nim dwa lata : trzecią i czwartą klasę liceum. Mam ogromny sentyment i potem też miałem 4 inne marki Fiata.

[Czartogromski]

PF 125p pojawia się też kilkakrotnie w zeszycie "Na zakręcie". Bogusław Polch szczęśliwie uniknął pokazania samochodu w całości, ale po tym przykładach widać, że też nie byłoby dobrze:


Tu mamy odrzuconą wersję okładki, chyba nawet widać, dlaczego odrzuconą:

[uzytkownik_konta]

A ja przesłuchałem "Solaris" Lema (wyd. BiT Lem - Audioteka, czyta zespół lektorów, m.in. Więckiewicz, Woronowicz i Cielecka; 7 godz. 56 min) oraz "Cylinder van Troffa" Zajdla (wyd. Aleksandria, czyta zespół lektorów - m.in. Bauman, Zadura i Filipowicz; 7 godz. 8 min), a teraz słucham tegoż "Relacji z pierwszej ręki" (zbiór opowiadań - wyd. Aleksandria, czyta Leszek Filipowicz, 17 godz. 29 min).



"Solaris" już kiedyś czytałem. Nie będę się na ten temat szczególnie produkował, bo mój stosunek do Lema jest jasny. Może tylko wspomnę, że nigdy nie patrzyłem na "Solaris" jako na komentarz do kwestii sztucznej inteligencji (konkretnie: gdzie zaczyna się żywa istota i co odgranicza ten stan od prostej reprodukcji wzorców i słabości naszych prymitywnych mózgów; jakie konsekwencje dla człowieka przyniesie wytworzenie mechanizmu takiej łudząco wiernej reprodukcji) - a taki zamysł autora jest bardzo prawdopodobny, biorąc pod uwagę twórczość Lema w ogóle.

Co do Zajdla - wstyd się przyznać, ale wcześniej nie czytałem nic jego autorstwa. Teraz, po zapoznaniu się z "Cylindrem...", nie dziwię się jego randze wśród polskich pisarzy fantastyczno-naukowych. Moim zdaniem jakość tej prozy jest porównywalna z Lemem (dotyczy to też części opowiadań w "Relacji..."). Sam "Cylinder..." jest doskonałą bazą na porządny film z gatunku space horror / horror psychologiczny. Piszę "jest doskonałą bazą", gdyż ten filmowy potencjał bardzo rzuca się w oczy - ale Zajdel nie napisał powieści grozy, lecz utrzymał dość neutralny ton i nie silił się na szokowanie czytelnika, ani na podnoszenie mu tętna. Ponadto widzę w tej książce komentarz społeczno-polityczny, co prawda o nieco centrystycznej wymowie, która współczesnego czytelnika nie do końca musi zadowalać (powiedzmy sobie wprost: komentarz ten jest nieco prostacki).




Z papieru, czytam - a w zasadzie męczę; jestem już przy końcu - "Charlesa de Gaulle'a. Ostatniego wielkiego Francuza" Charlesa Williamsa (wyd. Amber, 1997, ss. 424). Ta książka jest naprawdę trudna w odbiorze i czytam ją na raty, od miesięcy, przeplatając innymi pozycjami. Po pierwsze, problem polega na tym, że jest to bardzo dokładna biografia, zawierająca spis setek spotkań, rozmów, konferencji, wystąpień, z których większość jest do siebie podobnych, miesza się i myli, i do niczego nie prowadzi, albo sygnalizuje delikatnie tylko zaznaczające się tendencje w polityce de Gaulle'a. Po drugie - na domiar złego - to tak naprawdę nie są 424 s., tylko o wiele więcej, bo książka wydrukowana została pismem o dość drobnym stopniu. Nie rzuciłem jej jeszcze - a dokładnie rzuciłem, ale wróciłem - bo jednak chcę znać tę historię w całości. Jest to, w każdym razie, dość problematyczny typ biografii (również: wspomnień, pamiętników, dzienników), który określić można jako "akta sprawy", lub coś w tym stylu - "O godzinie 15:22 denat skończył jeść szarlotkę, wyszedł z ciastkarni i oglądał przez chwilę wystawy sklepowe. O godzinie 15:27 udał się taksówką koloru zielonego na Powązki. O 15:37..." itd. Zamiast zaprezentować nam pewną interpretację, wyciągnąć clou danych sekwencji zdarzeń i uargumentować to stanowisko - autor opisuje nam wszystko ciurkiem, szczegółowo, chronologicznie, zdarzenie po zdarzeniu, de facto swój komentarz ograniczając do minimum. Nota bene, tę samą krytykę widziałem też pod adresem "Ludzi Stalina" Roja Miedwiediewa (wyd. IWZZ, 1989, ss. 232), którymi pozwoliłem sobie się odtruć pomiędzy partiami "Ostatniego wielkiego...". Na Lubimy Czytać ktoś np. napisał:

Suche fakty, mieszanina uczestnictwa w zjazdach, plenach, stanowisk obejmowanych, traconych. Gdzieś spomiędzy wyzierają nieśmiało opisywane postaci, które tak naprawdę, jako tako opisane są już jako osoby w podeszłym wieku.

Zgadzam się (również co do tego, że najciekawsze były fragmenty dotyczące losów po 1953 r.), ale w przypadku "Ludzi..." ta sama maniera, co u Williamsa, nie była tak bardzo odczuwalna, bo tutaj na 232 s. mamy aż 6 życiorysów - zatem przy żadnym autor nie zdąży nas porządnie zanudzić. Miedwiediewowi zresztą można zarzucić dużo mniej, bo w przedmowie jasno dał do zrozumienia, że praca ta ma przede wszystkim cele akademickie. Williams tymczasem skierował swoją książkę do szerokiej publiczności, a jednak napisał ją bez pomysłu, bawiąc się w encyklopedystę.

[Achim]

„ Eva Luna „
Powieść Isabel Allende to pochwała i hymn na cześć opowiadania historii. Tytułowa bohaterka, poczęta w niezwykłych okolicznościach, ma dar narracji opowieści i potrafi „ wymieniać słowa na inne dobra" .Uboga Eva, niejasnego pochodzenia społecznego i etnicznego, przeżywa przedziwne przygody na tle skomplikowanej historii współczesnej nienazwanego kraju Ameryki Łacińskiej chodzi prawdopodobnie o Wenezuelę. Eva obdarzona jest odwagą, fantazją, niezależnością, nie daje spychać się do tradycyjnej roli podporządkowanej kobiety. W tle jest wielka historia XX. wieku : Druga Wojna Światowa , Wojna w Wietnamie, Praska Wiosna. Wielka historia dotknie także Evy. Powieść Allende to także pochwała kobiecości, solidarności kobiecej. Tu bohaterki tworzą przyjaźnie, sojusze, są dla siebie wsparciem. Mężczyźni zajęci są walką, rewolucją, ale „ trzeba zmienić duszę świata", czego dokonać mogą kobiety. Podobnie jest z wielokulturowością . Do Ameryki Łacińskiej przybywają uchodźcy z Europy i Azji i tworzą barwny tolerancyjny konglomerat.
W powieści Allende wszystko się precyzyjnie łączy : historia, polityka, miłość, namiętność, a nawet nieodłączny element kultury Ameryki Łacińskiej czyli telenowele, bo tutaj „ seriale mają o wiele wyższą oglądalność niż wiadomości”.

[Czartogromski]

[...]
Nota bene, tę samą krytykę widziałem też pod adresem "Ludzi Stalina" Roja Miedwiediewa (wyd. IWZZ, 1989, ss. 232), którymi pozwoliłem sobie się odtruć pomiędzy partiami "Ostatniego wielkiego...". Na Lubimy Czytać ktoś np. napisał:

Suche fakty, mieszanina uczestnictwa w zjazdach, plenach, stanowisk obejmowanych, traconych. Gdzieś spomiędzy wyzierają nieśmiało opisywane postaci, które tak naprawdę, jako tako opisane są już jako osoby w podeszłym wieku.

Zgadzam się (również co do tego, że najciekawsze były fragmenty dotyczące losów po 1953 r.), ale w przypadku "Ludzi..." ta sama maniera, co u Williamsa, nie była tak bardzo odczuwalna, bo tutaj na 232 s. mamy aż 6 życiorysów - zatem przy żadnym autor nie zdąży nas porządnie zanudzić. Miedwiediewowi zresztą można zarzucić dużo mniej, bo w przedmowie jasno dał do zrozumienia, że praca ta ma przede wszystkim cele akademickie. Williams tymczasem skierował swoją książkę do szerokiej publiczności, a jednak napisał ją bez pomysłu, bawiąc się w encyklopedystę.
[...]

W swoim czasie [1989] czytało się książkę Miedwiediewa z wypiekami na twarzy (o ile ktoś nie był oczytany w publikacjach 2. obiegu), teraz ma pewnie raczej wartość dokumentalną, nie wracałem do niej nigdy.

[uzytkownik_konta]

Ależ oczywiście - wyobrażam sobie, że to - zwłaszcza kiedy pojawiło się w oficjalnym obiegu - musiało być dość szokujące - "Że takie słowa na papierze?!"

Czytałem to trochę na zasadzie chęci poznania zarysu - gdybym potrzebował wiarygodnych informacji, z pewnością co najmniej porównałbym to, co napisał Miedwiediew, z nowszymi publikacjami.



W zasadzie pozwolę sobie jeszcze wrócić do de Gaulle'a, bo zapomniałem zupełnie o meritum, tzn. o tym, co mnie zaskoczyło. Miałem zupełnie inny wizerunek generała - postrzegałem go jako pewnego siebie męża stanu, stanowczego ale rozsądnego, pozbawionego kompleksów, a więc i bezpretensjonalnego w kontaktach interpersonalnych. Okazało się, że jest przeciwnie - był patriotą, ale kochającym nie Francję, lecz pewien obraz Francji, do którego chciał doprowadzić swój kraj; poza tym nieco nieśmiały i niepewny siebie, ale i przekonany o własnej wielkości i apodyktyczny; małostkowy, z kompleksami, często dość antypatyczny; niespecjalnie zainteresowany opiniami czy pomysłami innych; przy tym, jednak, inteligentny i posiadający niewątpliwą intuicję polityczną. Jakkolwiek może to być dziwne porównanie - bo mówimy o osobach na zupełnie innym poziomie intelektualnym - ta jego intuicja przypomina mi Wałęsę z lat 80. W każdym razie, czytając to, miałem poczucie, że obserwuję proces produkcji parówek. Wybrałem wam nawet jedną stronę z książki, która dość dobrze oddaje całokształt funkcjonowania de Gaulle'a.

[Czartogromski]

Mikita Franko*: Dni naszego życia / przełożyła Joanna Krystyna Radosz. - Dziwny Pomysł, 2022. Oryg.: Dni našej žizni/Дни нашей жизни, 2020



Informacja ze skrzydełka, że punktem wyjścia książki były wpisy z blogu, nie wszystkich zachęci do lektury i sugerowałaby, że powieść można postawić postawić na półkę Young Adult. Również streszczenie z okładki jest bardziej omówieniem didaskaliów pasujących do YA niż informacją o treści.

Otrzymujemy jednak coś więcej: opowieść o dorastaniu chłopaka w nieformalnej gejowskiej rodzinie, w której ma dwóch tatów – wychowuje go brat matki i jego partner. I to jest pierwsza ciekawa rzecz, opowieść o 10 latach w takiej rodzinie. Druga ciekawa rzecz to obraz nieznanych nam rosyjskich realiów z lat nastych XXI wieku.

Najciekawszy jednak jest sposób, w jaki to jest opowiedziane. Mamy jakby dwie nakładające się na siebie narracje: pierwszoosobowy narrator w wieku około 20 lat przekazuje świat widziany oczyma dziecka – od 5. do 15. urodzin. Punkt widzenia dziecka czasami komentowany jest przez dorosłego narratora, choć z upływem czasu obie narracje się łączą. Zmienia się też przedmiot opowieści – obserwacje rodziny z czasem ustępują poszukiwaniu własnej tożsamości, w tym seksualnej.

Bardzo to ładne i ciekawe.

*Osoba autorska (ur. 1997) obecnie określa się jako niebinarna.

[Hebius]

A tak, pamiętam ten tytuł - wspominałem o nim przy okazji całej tęczowej serii.

[Achim]

„ Trudny wiek „
Anda Rottenberg w niezwykle zajmujący, dygresyjny i erudycyjny sposób opowiada o trójce artystów : Alinie Szapocznikow, Andrzeju Wróblewskim i Andrzeju Wajdzie. Jak ukształtowały ich rożne, lecz traumatyczne wojenne przeżycia, których doznali jako nastolatkowie. Jak odnaleźli się w powojennej rzeczywistości i jak przetwarzali w sztuce wojenne traumy.

[uzytkownik_konta]

Muszę przyznać, że po paru wypowiedziach Andy Rottenberg zacząłem do niej odczuwać niechęć. Jest straszliwie apodyktyczna, wręcz dyskryminująca w swoich opiniach.

[Achim]

Anda Rottenberg świetnie pisze i potrafi opowiadać o sztuce jak mało kto

[Hebius]

To nie gwarantuje, że jest sympatyczną osobą.

[uzytkownik_konta]

Pytanie, czy historyk / krytyk / komentator sztuki, który jest przekonany o posiadaniu jakiejś obiektywnej wiedzy na temat tego, jaka sztuka jest dobra, a jaka niedobra; jaka jest wartościowa, a jaka niezbyt - zasługuje na zaufanie. Bo ja trochę wyrosłem z podstawówkowych "analiz i interpretacji". Rottenberg ma ogromną wiedzę i doświadczenie (tzn. bardzo długo obraca się w tym środowisku, wiele widziała na własne oczy), jest charyzmatyczna, ale trudno mi jest zaakceptować jej podejście.

[Hebius]

Aaa... nie wiedziałem, że jesteś z tej szkoły, która nie wartościuje i stawia na równi piosenki Zenka Martyniuka i opery Mozarta

[uzytkownik_konta]

Ja nie jestem ani historykiem, ani popularyzatorem, ani zawodowym komentatorem, ani dziennikarzem. Prywatnie mogę sobie różne rzeczy opowiadać, ale gdybym miał wypowiedzieć się publicznie, to rzeczywiście nie nazwałbym disco polo mniej wartościowym - a to dlatego, że gdybym tak zrobił, to musiałbym to uargumentować. Tymczasem mam świadomość, że mówimy tutaj o kategoriach estetycznych - i trudno by było to zrobić w sensie obiektywnym, a tego by wymagało podparcie takiego twierdzenia. Można, oczywiście, mówić o prostocie pewnych zabiegów - ale np. prymitywizm też jest prosty technicznie, a jakoś nie widzę, aby z muzeów wyrzucano Nikofora Krynickiego. A ja np. prymitywizmu też tak do końca nie rozumiem.

Ale też, żeby było jasne, nie zamierzam prowadzić żadnej krucjaty przeciwko Rottenberg, i mówić "Nie czytajcie tego gówna!!", bo nie wątpię, że co najmniej ogromna większość tego, co napisała, jest bardzo wartościowe.

[Ballordo]

Pytanie, czy historyk / krytyk / komentator sztuki, który jest przekonany o posiadaniu jakiejś obiektywnej wiedzy na temat tego, jaka sztuka jest dobra, a jaka niedobra; jaka jest wartościowa, a jaka niezbyt - zasługuje na zaufanie.

Dobre pytanie. To dotyczy wszystkich przedstawicieli nauk humanistycznych, a najczęściej też nie tylko humanistycznych.

Ciśnie mi się na usta cytat z nieodżałowanego George'a Carlina:
It's all bullshit, folks, and it's bad for ya.

[uzytkownik_konta]

Nie no, to też absurdalne podejście i KATEGORYCZNIE się nie zgadzam; uważam, że takie stanowisko nie świadczy o niczym innym, jak o bardzo głębokiej ignorancji - gimnazjalista właśnie odkrył, że jest dobry z matematyki, ale nie radzi sobie z polskim, więc wymyśla dziecinną racjonalizację, nie zważając na to, że tak naprawdę gówno wie i o polskim, i o matematyce.

Nie każda wypowiedź na temat mieszczący się w sferze humanistyki jest wartościująca. Czy naprawdę sądzisz, że jedyne, co można powiedzieć na temat np. prozy Żeromskiego, architektury renesansowej albo poglądów Freuda, to że są dobre albo niedobre, wartościowe albo bezwartościowe? Jeśli mówimy o funkcjach jakiejkolwiek dyscypliny naukowej, mówimy o deskrypcji, eksplanacji i predykcji - czyli o opisie, wyjaśnianiu i przewidywaniu ("Jeśli A i B, to C"). Tymczasem "Jest dobre albo niedobre" to sfera normatywna, która w zasadzie się w tym w ogóle nie mieści (chyba że tylko z zastrzeżeniem "Jeśli chciałbyś osiągnąć efekt A, to powinieneś zrobić B").

[Achim]

" Jesień"
Powieść Ali Smith przyszła do mnie za sprawą rewelacyjnego spektakl Katarzyny Minkowskiej w Teatrze Polskim w Podziemiu we Wrocławiu. Punkt wyjścia jest prosty : trzydziestoletnia historyczka sztuki Elisabeth Demand chodzi do domu opieki, by czytać/ m.in. „ Przemiany” czy „ Opowieść o dwóch miastach” / dawnemu sąsiadowi, pogrążonemu we śnie Danielowi Gluckowi
W jednej z ich rozmów w reminiscencjach pojawia się słowo kolaż i to jest pojęcie określające najpełniej tę świetną prozę. Jak w kalejdoskopie mamy tu kolaż wycinków, dotyczących sytuacji rodzinnej, wydarzeń politycznych i społecznych w epoce zmiany po referendum dotyczącym Brexitu w 2026 roku. Jest tu kryzys uchodźczy, manifestacje, reality show, radykalizacja sceny politycznej, ekologia i feminizm . Wszystko to spójnie się ze sobą łączy, przenika, tworzy harmonię. To fantastyczna powieść, jest w niej i wiwisekcja stosunków rodzinnych i analiza polityczna, humor, absurd rodem z Kafki, ale też wrażenie intymnej rozmowy z czytelnikiem. Ali Smith udało się w tej powieści uchwycić ducha czasu epoki przełomu, zmiany , kiedy” wiadomości są jak stado owiec spadających w przyspieszonym tempie z urwiska”. W tym przebodźcowanym świecie prekariuszka Eiisabeth ma odwagę powiedzieć pas i spędza czas wolny czytając klasykę śpiącemu przyjacielowi. To jej forma buntu i ucieczki od rzeczywistości. Matka bohaterki, Wendy przyjmuje bardziej aktywniejszą postawę: jej bunt jest radykalny, polityczny. Wendy mówi córce ; „ Mam dość wiadomości. Dość tego, że rozdmuchuje się błahostki i tak lekko traktuje rzeczy, które są naprawdę oburzające. Mam dość jadu. Złości. Perfidii. Mam dość egoizmu. Mam dość tego, że nie robimy nic, żeby temu przeciwdziałać. Że temu wręcz sprzyjamy. Mam dość przemocy, która ujawnia się teraz i tej, która jeszcze się ujawni, która jeszcze nie zaistniała. Mam dość kłamców. Mam dość świętoszkowatych oszustów. Mam dość tego, że dopuścili do tego, co się stało. Mam dość ciągłego zastanawiania się, czy zrobili to z głupoty, czy z premedytacją . Mam dość rządów, które kłamią. Mam dość społeczeństwa, któremu już wszystko jedno, czy jest okłamywane. Mam dość tego, ze tak się boję. Mam dość niechęci”.
Poza aktualną diagnozą społeczną powieść Ali Smith pełna jest odniesień kulturowych. Autorka przypomina m.in. „ Burzę” Szekspira, czy „ Zmarłych „ Joyce , a. Ta powieść to wielka pochwała opowieści jako daru, jako trwania i kreacji. „ Jesień „ to także narracja o świecie z perspektywy kobiet, tych zapomnianych, jak brytyjska malarka pop-artu Pauline Boty, czy modelka Christine Keeler, która przyczyniła się do afery Profumo.
Doskonała proza, polecam zarówno powieść Ali Smith, jak i spektakl Katarzyny Minkowskiej w Teatrze Polskim w Podziemiu.